Rozliczenie energii z instalacji OZE dla celów akcyzy

Energia jest wyrobem akcyzowym. Jakie obowiązki podatkowe w podatku akcyzowym ma podmiot, który zużywa energię elektryczną wyprodukowaną w instalacjach fotowoltaicznych o mocy nieprzekraczającej 1 MW?

W pytaniu skierowanym do naszej redakcji jeden z Czytelników wskazał, że posiada 4 instalacje fotowoltaiczne założone na potrzeby zużycia energii elektrycznej w prowadzonej działalności. Podatnik nie ma koncesji, a wyprodukowaną energię w całości zużywa na potrzeby działalności. Każda z instalacji fotowoltaicznych jest o mocy 48,4 KW. W związku z tym zapytał, czy może korzystać ze zwolnienia z podatku akcyzowego i składania deklaracji AKC.

Kto jest podatnikiem podatku akcyzowego?

Wyroby akcyzowe to wyroby energetyczne, energia elektryczna, napoje alkoholowe, wyroby tytoniowe, susz tytoniowy, płyn do papierosów elektronicznych oraz wyroby nowatorskie, określone w załączniku nr 1 do ustawy o podatku akcyzowym. W poz. 33 załącznika nr 1 wymieniono energię elektryczną o kodzie CN 2716 00 00.

Zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym podatnikiem akcyzy jest osoba fizyczna, osoba prawna oraz jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, która dokonuje czynności podlegających opodatkowaniu akcyzą lub wobec której zaistniał stan faktyczny podlegający opodatkowaniu akcyzą. W art. 9 ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym wskazano, co jest przedmiotem opodatkowania tym podatkiem w przypadku energii elektrycznej (patrz ramka).

Przez nabywcę końcowego należy tutaj rozumieć, co do zasady, podmiot nabywający energię elektryczną, który nie posiada koncesji na jej wytwarzanie, magazynowanie, przesyłanie, dystrybucję lub obrót w rozumieniu przepisów ustawy Prawo dystrybucyjne, z wyłączeniem podmiotów szczególnych, takich jak niektóre spółki prowadzące giełdy towarowe, towarowe domy maklerskie czy giełdowe izby obrachunkowe (art. 2 pkt 19 ustawy o podatku akcyzowym).

Obowiązek podatkowy przy sprzedaży energii

W przypadku energii elektrycznej obowiązek podatkowy powstaje:

1) z dniem nabycia wewnątrzwspólnotowego energii elektrycznej przez nabywcę końcowego,

2) z momentem wydania energii elektrycznej nabywcy końcowemu, w przypadku sprzedaży energii elektrycznej w Polsce,

3) z dniem zużycia energii elektrycznej, w przypadkach, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 3, pkt 4 i pkt 6,

4) z dniem powstania długu celnego, w przypadku importu energii elektrycznej przez nabywcę końcowego.

Wydanie energii elektrycznej nabywcy końcowemu jest związane z wystawieniem przez podatnika faktury lub innego dokumentu, z którego wynika zapłata należności za sprzedaną przez podatnika energię elektryczną.

Rejestracja jako podatnik podatku akcyzowego

Zgłoszenia rejestracyjnego jest obowiązany dokonać m.in. podmiot prowadzący działalność gospodarczą zamierzający wykonywać czynności podlegające opodatkowaniu akcyzą - przed dniem wykonania pierwszej takiej czynności. Obowiązek dokonania zgłoszenia rejestracyjnego nie ma zastosowania do podmiotów produkujących energię elektryczną z generatorów o łącznej mocy nieprzekraczającej 1 MW, która jest zużywana przez te podmioty, pod warunkiem że od wyrobów energetycznych wykorzystywanych do produkcji tej energii elektrycznej została zapłacona akcyza w należnej wysokości. Przy czym w przypadku jednostki samorządu terytorialnego łączną moc generatorów produkujących energię elektryczną z odnawialnych źródeł energii w rozumieniu przepisów ustawy o odnawialnych źródłach energii (Dz. U. z 2023 r. poz. 1436 ze zm.) ustala się odrębnie dla każdej z jednostek organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego. Wynika to z art. 16 ust. 7a pkt 1 ustawy o podatku akcyzowym.

Należy przypomnieć, że zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy o odnawialnych źródłach energii, odnawialne źródło energii to odnawialne, niekopalne źródła energii obejmujące energię wiatru, energię promieniowania słonecznego, energię aerotermalną, energię geotermalną, energię hydrotermalną, hydroenergię, energię fal, prądów i pływów morskich, energię otrzymywaną z biomasy, biogazu, biogazu rolniczego oraz z biopłynów.

Deklaracje

W przypadku energii elektrycznej podatnik jest obowiązany, bez wezwania organu podatkowego, składać właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego deklaracje podatkowe oraz obliczać i wpłacać akcyzę na rachunek właściwego urzędu skarbowego, w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym m.in. nastąpiło zużycie energii elektrycznej - w przypadkach, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 3, pkt 4 i pkt 6 ustawy o podatku akcyzowym.

Przy czym powyższa zasada nie ma zastosowania do podmiotu, o którym mowa w art. 16 ust. 7a pkt 1 ustawy, w zakresie zużycia energii elektrycznej wyprodukowanej przez ten podmiot z generatorów o łącznej mocy nieprzekraczającej 1 MW, pod warunkiem że od wyrobów energetycznych wykorzystywanych do produkcji tej energii elektrycznej została zapłacona akcyza w należnej wysokości.

Zapłata podatku akcyzowego

Na podstawie § 5 rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej w sprawie zwolnień od podatku akcyzowego zwalnia się od akcyzy zużycie energii przez podmiot, który wyprodukował ją z generatorów o łącznej mocy nieprzekraczającej 1 MW, z tym że w przypadku jednostki samorządu terytorialnego produkującej energię elektryczną z odnawialnych źródeł energii łączna moc generatorów jest ustalana odrębnie dla każdej z jednostek organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego w rozumieniu art. 16 ust. 7b ustawy o podatku akcyzowym.

Warto pamiętać, że w sytuacji gdy podmiot będzie wytwarzał energię elektryczną w generatorach, których łączna moc przekroczy 1 MW, wówczas nie będzie przysługiwało prawo do zastosowania zwolnienia wynikającego z § 5 rozporządzenia.

Biorąc pod uwagę powyższe, pomimo iż na podstawie art. 9 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku akcyzowym Czytelnika (podmiot nieposiadający koncesji) należy uznać za podatnika podatku akcyzowego w zakresie zużycia energii elektrycznej, którą wyprodukował, to jednak ma on możliwość korzystania ze zwolnienia z opodatkowania akcyzą przy zużyciu energii elektrycznej, którą wyprodukował. W sytuacji wskazanej przez Czytelnika cztery mikroinstalacje fotowoltaiczne nie przekraczają łącznej mocy 1 MW, a okoliczność dotycząca mocy generatorów (instalacji fotowoltaicznych), w których wytwarzana jest energia elektryczna ma kluczowe znaczenie dla możliwości zastosowania zwolnienia od podatku akcyzowego na podstawie § 5 ust. 1 rozporządzenia w sprawie zwolnień od podatku akcyzowego.

Wobec powyższego Czytelnik jest uprawniony, na podstawie § 5 ust. 1 rozporządzenia w sprawie zwolnień od podatku akcyzowego, do skorzystania ze zwolnienia od akcyzy zużywanej energii elektrycznej, wytworzonej z mikroinstalacji fotowoltaicznej o mocy nieprzekraczającej 1 MW. Ponadto nie jest zobowiązany do dokonania zgłoszenia rejestracyjnego w zakresie energii elektrycznej, do składania deklaracji podatkowych oraz prowadzenia ewidencji ilościowej zużytej energii elektrycznej.

W przypadku energii elektrycznej przedmiotem opodatkowania akcyzą jest m.in.:

-	sprzedaż energii elektrycznej nabywcy końcowemu na terytorium kraju, w tym przez podmiot nieposiadający koncesji na wytwarzanie, magazynowanie, przesyłanie, dystrybucję lub obrót energią elektryczną, który wyprodukował tę energię (art. 9 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku akcyzowym),
-	zużycie energii elektrycznej przez podmiot posiadający koncesję, o której mowa powyżej lub przez podmiot nieposiadający takiej koncesji, który wyprodukował tę energię (art. 9 ust. 1 pkt 3 i 4),
-	zużycie energii elektrycznej przez nabywcę końcowego, jeżeli nie została od niej zapłacona akcyza w należnej wysokości i nie można ustalić podmiotu, który dokonał sprzedaży tej energii elektrycznej nabywcy końcowemu (art. 9 ust. 1 pkt 6).