A A A

Poradnik VAT nr 16 (568) z dnia 20.08.2022

Obowiązek oznaczenia wyrobów akcyzowych legalizacyjnymi znakami akcyzy

Zgodnie z art. 114 ustawy o podatku akcyzowym, obowiązkowi oznaczania znakami akcyzy podlegają wyroby akcyzowe określone w załączniku nr 3 do ustawy.

Stosownie do art. 116 ust. 3 ustawy, obowiązek oznaczania wyrobów akcyzowych legalizacyjnymi znakami akcyzy powstaje w przypadku wystąpienia poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy wyrobów akcyzowych nieoznaczonych, oznaczonych nieprawidłowo lub nieodpowiednimi znakami akcyzy, w szczególności znakami uszkodzonymi, w przypadku gdy wyroby te przeznaczone są do dalszej sprzedaży.

W przypadku wyrobów akcyzowych, o których mowa w art. 116 ust. 3 ustawy, posiadacz tych wyrobów, a w odniesieniu do wyrobów akcyzowych zbywanych przez właściwy organ administracji publicznej zgodnie z przepisami o postępowaniu egzekucyjnym w administracji - nabywca tych wyrobów, jest obowiązany zakupić znaki akcyzy i oznaczyć nimi wyroby. Z czynności oznaczania sporządza się protokół (art. 116 ust. 4 ustawy).

Posiadacz wyrobów, o których mowa w art. 116 ust. 3, przeznaczonych do dalszej sprzedaży jest obowiązany sporządzić ich spis i przedstawić go w celu potwierdzenia zgodności ze stanem faktycznym naczelnikowi urzędu celno-skarbowego.

Przepisu tego nie stosuje się do wyrobów akcyzowych, od których została zapłacona akcyza, ponownie rozlanych lub rozważonych w inne opakowania jednostkowe wyrobów akcyzowych w miejscu ich sprzedaży detalicznej.

Jak stanowi art. 117 ustawy, wyroby akcyzowe podlegające obowiązkowi oznaczania znakami akcyzy powinny być prawidłowo oznaczone odpowiednimi podatkowymi znakami akcyzy przed zakończeniem procedury zawieszenia poboru akcyzy, a w przypadkach, o których mowa w art. 9b ust. 1 pkt 2 oraz w art. 47 ust. 1 pkt 1, 2, 4 lub 5 ustawy, odpowiednio przed dokonaniem ich sprzedaży lub przekazaniem do magazynu wyrobów gotowych.

Wyroby akcyzowe podlegające obowiązkowi oznaczania znakami akcyzy nie mogą być, bez ich uprzedniego prawidłowego oznaczenia odpowiednimi podatkowymi znakami akcyzy:

1) importowane, chyba że zostaną objęte procedurą zawieszenia poboru akcyzy albo wprowadzone do wolnego obszaru celnego albo do składu celnego i prawidłowo oznaczone przed zakończeniem procedury zawieszenia poboru akcyzy albo przed objęciem procedurą dopuszczenia do obrotu celem sprzedaży na terytorium kraju poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy;

2) przemieszczane na terytorium kraju w wyniku nabycia wewnątrzwspólnotowego poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy, chyba że przemieszczanie dotyczy wyrobów, o których mowa w art. 40 ust. 6, które przemieszczane są w celu wprowadzenia ich do składu podatkowego;

3) przemieszczone na terytorium kraju z zastosowaniem procedury zawieszenia poboru akcyzy w wyniku nabycia wewnątrzwspólnotowego przez zarejestrowanego odbiorcę.

Uwaga

Wyroby akcyzowe podlegające obowiązkowi oznaczania znakami akcyzy nie mogą być przedmiotem sprzedaży na terytorium kraju bez ich uprzedniego prawidłowego oznaczenia odpowiednimi znakami akcyzy.

1. Sposoby nanoszenia znaków akcyzy

Znak akcyzy jest nanoszony na opakowanie jednostkowe wyrobu akcyzowego lub bezpośrednio na wyrób akcyzowy w taki sposób, aby zdjęcie znaku lub otwarcie opakowania w miejscu przeznaczonym do jego otwierania albo użycie wyrobu powodowały trwałe i widoczne uszkodzenie znaku w sposób uniemożliwiający jego powtórne użycie, chyba że znak akcyzy jest nanoszony bezpośrednio na wyrób akcyzowy w sposób trwały (art. 120 ust. 2 ustawy).

Właściwy naczelnik urzędu skarbowego w sprawach znaków akcyzy w przypadku nietypowych opakowań jednostkowych wyrobów akcyzowych, na sporządzony na piśmie wniosek podmiotu obowiązanego do oznaczania wyrobów akcyzowych znakami akcyzy, wskazuje, w drodze decyzji, sposób nanoszenia znaków akcyzy na opakowania jednostkowe wyrobów akcyzowych lub na wyroby akcyzowe, z uwzględnieniem ogólnych zasad nanoszenia znaków akcyzy (art. 121 ust. 1 ustawy).

Zgodnie z § 12 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 7 czerwca 2019 r. w sprawie oznaczania wyrobów akcyzowych znakami akcyzy (Dz. U. poz. 1147 ze zm.) oznaczanie wyrobów akcyzowych znakami akcyzy składa się z czynności naniesienia ważnej i nieuszkodzonej banderoli samoprzylepnej lub z użyciem odpowiedniego kleju ważnej i nieuszkodzonej banderoli bez warstwy samoprzylepnej na opakowanie jednostkowe wyrobu akcyzowego, podlegające oznaczaniu tą banderolą, niezależnie od miejsca i metody oznaczania.

W przypadku oznaczania wyrobów akcyzowych banderolami na zautomatyzowanej linii technologicznej oznaczanie wyrobów akcyzowych znakami akcyzy składa się także z czynności włożenia banderol do urządzenia banderolującego oraz z następujących łącznie, bezpośrednio po oznaczaniu, zautomatyzowanych czynności przemieszczenia opakowania jednostkowego wyrobu akcyzowego do końca linii technologicznej, zdjęcia opakowania jednostkowego wyrobu akcyzowego z tej linii i jednoczesnego włożenia go do opakowania zbiorczego.

2. Podmioty obowiązane do oznaczenia wyrobów akcyzowych banderolami legalizacyjnymi

Stosownie do art. 125 ust. 2 ustawy, legalizacyjne znaki akcyzy są sprzedawane:

1) posiadaczowi występujących poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy wyrobów akcyzowych nieoznaczonych, oznaczonych nieprawidłowo lub nieodpowiednimi znakami akcyzy, w szczególności znakami uszkodzonymi;

2) nabywcy wyrobów określonych w pkt 1, zbywanych przez właściwy organ administracji publicznej.

Decyzję w sprawie wydania podatkowych znaków akcyzy lub sprzedaży legalizacyjnych znaków akcyzy wydaje właściwy naczelnik urzędu skarbowego w sprawach znaków akcyzy na wniosek podmiotu obowiązanego do oznaczania wyrobów akcyzowych znakami akcyzy (art. 126 ust. 1 ustawy).

Składając wniosek, wnioskodawca dołącza odpowiednio dokumenty o:

1) zaległościach podatkowych w podatkach stanowiących dochód budżetu państwa albo ich braku;

2) rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej i posiadaniu zezwolenia, koncesji lub uzyskaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców wykonujących działalność regulowaną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2021 r. poz. 162 ze zm.);

3) rejestracji podatkowej, o której mowa w art. 16 ustawy;

4) zgłoszeniu planowanego nabycia wewnątrzwspólnotowego - w przypadku, o którym mowa w art. 78 ust. 1 pkt 1 ustawy;

5) złożonym zabezpieczeniu należności podatkowych;

6) uprawnieniu do:

prowadzenia składu podatkowego,
nabywania albo jednorazowego nabycia wyrobów akcyzowych jako zarejestrowany odbiorca,
wykonywania czynności w charakterze przedstawiciela podatkowego,
wyprowadzania ze składu podatkowego wyrobów akcyzowych jako podatnik, o którym mowa w art. 13 ust. 3 ustawy,
wyprowadzania ze składu podatkowego wyrobów akcyzowych jako podmiot, o którym mowa w art. 116 ust. 1 pkt 7 ustawy;

7) posiadanych wyrobach akcyzowych.

W myśl art. 126 ust. 3 ustawy, przed wydaniem decyzji w sprawie wydania albo sprzedaży znaków akcyzy podmiot obowiązany do oznaczania wyrobów akcyzowych znakami akcyzy, który złożył wniosek o:

1) wydanie podatkowych znaków akcyzy - wpłaca kwotę stanowiącą wartość podatkowych znaków akcyzy oraz kwotę na pokrycie kosztów wytworzenia podatkowych znaków akcyzy;

2) sprzedaż legalizacyjnych znaków akcyzy - wpłaca należność za te znaki.

3. Wydanie znaków akcyzy i obrót tymi znakami

Na podstawie art. 127 ust. 1 ustawy, właściwy naczelnik urzędu skarbowego w sprawach znaków akcyzy odmawia wydania lub sprzedaży znaków akcyzy, jeżeli:

1) nie zostanie wpłacona kwota stanowiąca wartość podatkowych znaków akcyzy i kwota na pokrycie kosztów wytworzenia podatkowych znaków akcyzy lub

2) nie zostanie wniesiona należność za legalizacyjne znaki akcyzy, lub

3) nie zostaną złożone wymagane dokumenty.

Natomiast stosownie do art. 127 ust. 2 ustawy, właściwy naczelnik urzędu skarbowego w sprawach znaków akcyzy, kierując się możliwością ponoszenia przez wnioskodawcę obciążeń z tytułu należności publicznoprawnych stanowiących dochód budżetu państwa, może odmówić wydania podatkowych znaków akcyzy wnioskodawcy:

1) który ma zaległości podatkowe w podatkach stanowiących dochód budżetu państwa lub

2) wobec którego jest prowadzone postępowanie egzekucyjne, upadłościowe lub likwidacyjne, z wyjątkiem likwidacji przedsiębiorstwa państwowego w celu jego prywatyzacji.

Jak stanowi art. 128 ust. 1 ustawy, znaki akcyzy są wydawane, na wniosek podmiotu obowiązanego do oznaczenia wyrobów akcyzowych znakami akcyzy, przez:

1) właściwego naczelnika urzędu skarbowego w sprawach znaków akcyzy;

2) wytwórcę znaków akcyzy.

Znaków akcyzy oraz upoważnień do odbioru znaków akcyzy nie można zbywać lub na jakichkolwiek innych zasadach odstępować lub przekazywać odpłatnie albo nieodpłatnie innym podmiotom, z zastrzeżeniem art. 130 ust. 3-5 ustawy (art. 130 ust. 1 ustawy).

Znaki akcyzy uszkodzone oraz znaki akcyzy, które nie będą wykorzystywane do oznaczania wyrobów akcyzowych, powinny być zwrócone podmiotowi, który je wydał, w terminie 30 dni od dnia ich otrzymania przez podmiot, któremu znaki akcyzy zostały wydane, od podmiotu, któremu znaki akcyzy zostały przekazane w celu naniesienia ich na opakowania jednostkowe wyrobów akcyzowych lub na wyroby akcyzowe (art. 132 ust. 4 ustawy).

Podmiot obowiązany do oznaczania znakami akcyzy wyrobów spirytusowych, wyrobów winiarskich lub płynu do papierosów elektronicznych jest obowiązany, w okresie 24 miesięcy od dnia otrzymania znaków, nanieść je na opakowania jednostkowe wyrobów spirytusowych, wyrobów winiarskich lub płynu do papierosów elektronicznych, a w przypadku importu i nabycia wewnątrzwspólnotowego - sprowadzić na terytorium kraju wyroby spirytusowe, wyroby winiarskie lub płyn do papierosów elektronicznych, oznaczone tymi znakami (art. 136 ust. 1 ustawy).

Natomiast podmiot obowiązany do oznaczania znakami akcyzy wyrobów tytoniowych lub wyrobów nowatorskich jest obowiązany nanieść znaki akcyzy na opakowania jednostkowe wyrobów tytoniowych lub wyrobów nowatorskich lub na wyroby tytoniowe lub wyroby nowatorskie do końca roku kalendarzowego odpowiadającego rokowi wytworzenia znaków akcyzy nadrukowanemu na tych znakach (art. 136 ust. 4 ustawy).

Na podstawie § 2 ust. 1 rozporządzenia w sprawie oznaczania wyrobów akcyzowych znakami akcyzy, wprowadzono:

1) podatkowe znaki akcyzy w postaci banderol podatkowych;

2) legalizacyjne znaki akcyzy w postaci banderol legalizacyjnych.

Wzory banderol legalizacyjnych określa załącznik nr 2 do rozporządzenia, wysokość kosztów wytworzenia banderol legalizacyjnych określa załącznik nr 10 do rozporządzenia, a wysokość należności z tytułu sprzedaży banderol legalizacyjnych określa załącznik nr 11 do rozporządzenia.

Zgodnie z § 8 ust. 1 rozporządzenia w sprawie oznaczania wyrobów akcyzowych znakami akcyzy, wnioskodawca, składając wniosek o wydanie banderol podatkowych lub o sprzedaż banderol legalizacyjnych oraz o wydanie upoważnienia do odbioru banderol do właściwego naczelnika urzędu skarbowego w sprawach znaków akcyzy, załącza odpowiednio:

1) zaświadczenie organu podatkowego o niezaleganiu lub stwierdzeniu zaległości w podatkach dochodowych, podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowym;

2) kopię odpisu z rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym albo kopię zaświadczenia o wpisie do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej;

3) kopię wpisu do rejestru przedsiębiorców wykonujących działalność regulowaną w rozumieniu przepisów Prawa przedsiębiorców lub kopię zezwolenia na obrót wyrobami objętymi obowiązkiem uzyskania takiego zezwolenia;

4) kopię potwierdzenia przyjęcia zgłoszenia rejestracyjnego podatnika podatku akcyzowego;

5) kopię zgłoszenia o planowanym nabyciu wewnątrzwspólnotowym, o którym mowa w art. 78 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku akcyzowym;

6) kopię potwierdzenia złożenia zabezpieczenia należności podatkowych wymaganego na podstawie odrębnych przepisów;

7) kopię zezwolenia na:

a) prowadzenie składu podatkowego,

b) nabywanie wyrobów akcyzowych jako zarejestrowany odbiorca,

c) jednorazowe nabycie wyrobów akcyzowych jako zarejestrowany odbiorca,

d) wykonywanie czynności w charakterze przedstawiciela podatkowego,

e) wyprowadzanie wyrobów akcyzowych z cudzego składu podatkowego poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy, o którym mowa w art. 54 ust. 1 ustawy;

8) kopię spisu wyrobów, o którym mowa w art. 116 ust. 5 ustawy, potwierdzonego przez właściwego naczelnika urzędu skarbowego.

Oryginały dokumentów, o których mowa w § 8 ust. 1 pkt 2-8 rozporządzenia, są okazywane właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w sprawach znaków akcyzy przed wydaniem decyzji w sprawie wydania podatkowych znaków akcyzy lub sprzedaży legalizacyjnych znaków akcyzy.

Dokumenty te powinny zawierać dane aktualne w dniu składania wniosku.

Natomiast dokumentów tych nie załącza się i nie okazuje, jeżeli:

1) właściwy naczelnik urzędu skarbowego w sprawach znaków akcyzy, do którego składany jest wniosek o wydanie banderol podatkowych lub o sprzedaż banderol legalizacyjnych oraz o wydanie upoważnienia do odbioru banderol, dysponuje tymi dokumentami i dane w nich zawarte są aktualne;

2) dane zawarte w dokumentach znajdują się w prowadzonych przez podmioty publiczne bazach danych, do których dostęp ma właściwy naczelnik urzędu skarbowego.

Ponadto wskazanych dokumentów, nie okazuje się, jeżeli wniosek jest składany za pośrednictwem Platformy Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych .

W przypadku gdy wnioskodawca składa kolejny wniosek, w terminie nie dłuższym niż 3 miesiące od złożenia poprzedniego wniosku, nie stosuje się przepisów § 8 ust. 1 i 2, pod warunkiem że wnioskodawca złoży oświadczenie, iż informacje wynikające z uprzednio złożonych lub okazanych dokumentów oraz stany faktyczne lub prawne, których te dokumenty dotyczą, nie uległy zmianie.

Nie dotyczy to informacji oraz stanów faktycznych lub prawnych zawartych w dokumentach, których termin ważności upłynął zgodnie z przepisami regulującymi ich wydawanie, oraz dokumentu, o którym mowa w § 8 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia.

Wzór wniosku o wydanie banderol podatkowych lub o sprzedaż banderol legalizacyjnych oraz o wydanie upoważnienia do odbioru banderol określa załącznik nr 12 do rozporządzenia.