Zmiany konstrukcyjne w samochodzie a podatek akcyzowy

Przepisy o podatku akcyzowym zobowiązują do zapłaty akcyzy w sytuacji dokonania w pojeździe samochodowym, innym niż samochód osobowy, zarejestrowanym na terytorium kraju, zmian konstrukcyjnych zmieniających rodzaj tego pojazdu na samochód osobowy. Zatem obowiązek podatkowy w podatku akcyzowym powstanie z tytułu przebudowy samochodu ciężarowego zmieniającej jego przeznaczenie przykładowo na samochód specjalny kempingowy, który na gruncie ustawy o podatku akcyzowym jest samochodem osobowym.

Co podlega opodatkowaniu akcyzą?

Nie tylko import czy wewnątrzwspólnotowe nabycie samochodu osobowego niezarejestrowanego wcześniej na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym, jest przedmiotem opodatkowania podatkiem akcyzowym. Przedmiotem opodatkowania tym podatkiem jest bowiem także dokonanie w pojeździe samochodowym, innym niż samochód osobowy, zarejestrowanym na terytorium Polski zgodnie z przepisami o ruchu drogowym, zmian konstrukcyjnych zmieniających rodzaj tego pojazdu na samochód osobowy.

Jak wynika z powyższego, konieczność zapłaty podatku akcyzowego wystąpi w sytuacji dokonania w pojeździe samochodowym, innym niż osobowy, zarejestrowanym w Polsce, zmian konstrukcyjnych zmieniających rodzaj tego pojazdu na samochód osobowy.

Przy czym, jeżeli w stosunku do samochodu osobowego powstał obowiązek podatkowy w związku z wykonaniem jednej z czynności podlegającej opodatkowaniu akcyzą, to nie powstaje obowiązek podatkowy na podstawie innej czynności podlegającej opodatkowaniu, jeżeli kwota akcyzy została określona lub zadeklarowana w należnej wysokości.

Definicja samochodów osobowych została zawarta w art. 100 ust. 4 ustawy o podatku akcyzowym (patrz ramka).

Obowiązek podatkowy

Obowiązek podatkowy z tytułu dokonania w pojeździe samochodowym, innym niż samochód osobowy, zarejestrowanym na terytorium kraju, zmian konstrukcyjnych zmieniających rodzaj tego pojazdu na samochód osobowy, powstaje z dniem dokonania tej czynności.

Jeżeli nie można określić dnia, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu dokonania tej czynności, za dzień jego powstania uznaje się dzień, w którym uprawniony organ podatkowy stwierdził jej dokonanie.

Podstawa opodatkowania

Podstawą opodatkowania z tytułu dokonania przebudowy samochodu innego niż samochód osobowy, zmieniającej rodzaj pojazdu na samochód osobowy, jest średnia wartość rynkowa powstałego samochodu osobowego pomniejszona o kwotę podatku od towarów i usług oraz o kwotę akcyzy.

Średnią wartością rynkową w rozumieniu ustawy o podatku akcyzowym jest wartość ustalana, zgodnie z art. 104 ust. 6b w zw. z ust. 11 ustawy o podatku akcyzowym, na podstawie notowanej na rynku krajowym w dniu powstania obowiązku podatkowego średniej ceny zarejestrowanego na terytorium kraju samochodu osobowego tej samej marki, tego samego modelu, rocznika oraz - jeżeli jest to możliwe do ustalenia - z tym samym wyposażeniem i o przybliżonym stanie technicznym, co samochód osobowy powstały w wyniku dokonania w pojeździe samochodowym, innym niż samochód osobowy, zarejestrowanym w Polsce, zmian konstrukcyjnych zmieniających rodzaj tego pojazdu na samochód osobowy.

Tak więc podstawą do ustalenia należnej kwoty akcyzy w związku ze zmianą przeznaczenia pojazdu będzie średnia wartość rynkowa powstałego pojazdu pomniejszona o kwotę VAT oraz o kwotę akcyzy.

Jak wyjaśnił Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 25 maja 2023 r., nr 0111-KDIB3-3.4013.90.2023.1.AM, podstawą opodatkowania w omawianym przypadku nie może być kwota zakupu samochodu, bazy, powiększona o wartość faktur za zakup materiałów użytych do wykonania zabudowy i usługi firmy, która tę zabudowę wykonała. Jak zaznaczył organ, istotą przepisów regulujących ustalanie wysokości średniej wartości rynkowej na potrzeby określenia podstawy opodatkowania jest ustalanie wartości jak najbardziej zbliżonej do wartości danych samochodów występującej na rynku z uwzględnieniem marki, modelu, rocznika, wyposażenia, stanu technicznego.

Zdaniem organu, ustalając wysokość średniej wartości rynkowej powstałego samochodu osobowego, należy wziąć pod uwagę zbliżone samochody osobowe, które spełniać będą kryteria co do tożsamości marki, modelu, rocznika oraz - jeżeli to jest możliwe - do ustalenia wyposażenia i stanu technicznego, w stosunku do powstałego samochodu osobowego.

Podobnie wyjaśnił także Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z dnia 25 maja 2023 r., nr 0111-KDIB3-3.4013.90.2023.1.AM.

Nie wszystkie zmiany konstrukcyjne skutkują zapłatą akcyzy

Należy podkreślić, że dokonanie przebudowy zarejestrowanego samochodu osobowego, która nie doprowadzi do zmiany jego zasadniczego przeznaczenia do przewozu osób (samochód zarówno przed, jak i po dokonanej przebudowie jest samochodem osobowym), nie skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego w podatku akcyzowym.

Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z dnia 6 września 2023 r., nr 0111-KDIB3-3.4013.224.2023.1.AM, uznał, że przebudowa zarejestrowanego samochodu osobowego na kempingowy (nadal osobowy) nie powoduje obowiązku zapłaty podatku akcyzowego.

Tak stwierdził również Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z dnia 11 września 2023 r., nr 0111-KDIB3-3.4013.206.2023.2.AM.

Definicja samochodów osobowych na potrzeby podatku akcyzowego

Samochody osobowe są to pojazdy samochodowe i pozostałe pojazdy mechaniczne objęte pozycją CN 8703 przeznaczone zasadniczo do przewozu osób, inne niż objęte pozycją 8702, włącznie z samochodami osobowo-towarowymi (kombi) oraz samochodami wyścigowymi, z wyłączeniem pojazdów samochodowych i pozostałych pojazdów, które nie wymagają rejestracji zgodnie z przepisami o ruchu drogowym.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (Dz. U. z 2023 r. poz. 1542 ze zm.)