Zwrot akcyzy od eksportu napojów alkoholowych

Podatnik dokonuje eksportu wyrobów alkoholowych. Urząd skarbowy po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku dokonuje zwrotu podatku akcyzowego na rachunek bankowy w terminie ok. 60 dni. Zwroty akcyzy ze sprzedaży listopadowej i grudniowej 2024 r. wpływają na rachunek bankowy od stycznia do marca 2025 r. Dla celów bilansowych z końcem roku zmniejszamy koszt sprzedanych towarów w korespondencji z kontem należności od urzędu skarbowego z tytułu zwrotu podatku akcyzowego, tworząc jednocześnie rezerwę na podatek odroczony. Czy takie postępowanie jest prawidłowe?

Postępowanie przedstawione w pytaniu można uznać za prawidłowe.

Ustawa z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (Dz. U. z 2025 r. poz. 126) określa zasady opodatkowania podatkiem akcyzowym.

W myśl słowniczka tej ustawy:

1) napoje alkoholowe są wyrobem akcyzowym,

2) przedmiotem opodatkowania akcyzą jest produkcja wyrobów akcyzowych,

3) eksportem jest wywóz wyrobów akcyzowych z terytorium kraju poza terytorium Unii Europejskiej potwierdzony przez organ celny, określony w odpowiednich przepisach UE.

W przypadku eksportu wyrobów akcyzowych, od których akcyza została zapłacona na terytorium kraju, przysługuje zwrot akcyzy (art. 82 ust. 2 ustawy o podatku akcyzowym):

1) podatnikowi, który dokonał eksportu tych wyrobów akcyzowych, albo

2) podmiotowi, który nabył te wyroby akcyzowe od podatnika i dokonał ich eksportu

- na sporządzony na piśmie wniosek złożony do właściwego naczelnika urzędu skarbowego w ciągu roku od dnia dokonania eksportu wraz z wymaganymi dokumentami.

Ponadto w myśl art. 82 ust. 4 ustawy, w przypadku eksportu, podatnik lub podmiot, występujący z wnioskiem o zwrot akcyzy są obowiązani przedłożyć właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego:

1) dokumenty potwierdzające zapłatę akcyzy na terytorium kraju,

2) udokumentowane potwierdzenie wywozu wyrobów akcyzowych z terytorium kraju poza obszar celny Unii Europejskiej.

Właściwy naczelnik urzędu skarbowego wydaje decyzję o wysokości uznanej kwoty zwrotu akcyzy, której wypłata następuje w terminie 30 dni od dnia złożenia wniosku wraz ze wszystkimi wymaganymi dokumentami. Jeżeli zwrot akcyzy wymaga dodatkowego sprawdzenia - wówczas zwrot następuje w terminie 90 dni od dnia złożenia wniosku.

Cena nabycia - w myśl art. 28 ust. 2 ustawy o rachunkowości - to cena zakupu składnika aktywów, obejmująca kwotę należną sprzedającemu, bez podlegających odliczeniu podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego, powiększona o koszty bezpośrednio związane z zakupem i przystosowaniem składnika aktywów do stanu zdatnego do używania lub wprowadzenia do obrotu, łącznie z kosztami transportu, jak też załadunku, wyładunku, składowania lub wprowadzenia do obrotu, a obniżona o rabaty, opusty, inne podobne zmniejszenia i odzyski.

A zatem z punktu widzenia rachunkowości zapłacona akcyza w kraju generalnie zwiększa wartość zakupionego alkoholu.

Ujęcie w księgach rachunkowych sprzedaży (eksportu) napojów alkoholowych za granicę może wyglądać następująco:

- Wn konto 73-1 "Wartość sprzedanych towarów w cenach zakupu (nabycia)",
- Ma konto 33 "Towary".

Natomiast zwrot zapłaconej akcyzy przez właściwego naczelnika urzędu skarbowego w sytuacji eksportu napojów alkoholowych ujmuje się w księgach rachunkowych:

1) złożenie do urzędu skarbowego wymaganych dokumentów dotyczących zwrotu akcyzy:

- Wn konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne" (w analityce: Akcyza do zwrotu),
- Ma konto 73-1,

2) wpływ do jednostki środków pieniężnych z tytułu zwrotu akcyzy:

- Wn konto 13 "Rachunek bankowy",
- Ma konto 22 (w analityce: Akcyza do zwrotu).

Kwestię odroczonego podatku dochodowego, o którym mowa w pytaniu, regulują również przepisy ustawy o rachunkowości.

W myśl art. 37 tej ustawy, jeżeli występują przejściowe różnice między wykazywaną w księgach rachunkowych wartością aktywów i pasywów a ich wartością podatkową oraz stratą podatkową możliwą do odliczenia w przyszłości, jednostka tworzy rezerwę i ustala aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego, którego jest podatnikiem. Różnice te najczęściej wynikają z odmiennego momentu uznawania przychodów za osiągnięte lub kosztów za poniesione według ustawy o rachunkowości i ustawy podatkowej.

Zgodnie z powyższym rezerwę z tytułu odroczonego podatku dochodowego, o której mowa w pytaniu, tworzy się w wysokości kwoty podatku dochodowego, wymagającej w przyszłości zapłaty, w związku z występowaniem dodatnich różnic przejściowych, tj. różnic, które spowodują zwiększenie podstawy obliczenia podatku dochodowego w przyszłości:

- Wn konto 87-0 "Podatek dochodowy",
- Ma konto 83-0 "Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego".

Wysokość rezerwy i aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego ustala się przy uwzględnieniu stawek podatku dochodowego obowiązujących w roku powstania obowiązku podatkowego.

W sytuacji przedstawionej w pytaniu będzie miał miejsce odmienny moment uznawania przychodów za osiągnięte lub kosztów za poniesione z tytułu zwrotu podatku akcyzowego, według ustawy o rachunkowości i ustawy podatkowej.

A zatem postępowanie przedstawione w pytaniu można uznać za prawidłowe.