Poradnik VAT nr 20 (644) z dnia 20.10.2025

Nabycie wewnątrzwspólnotowe wyrobów energetycznych na podstawie dokumentu e-SAD

Zgodnie z art. 10 ust. 4 ustawy o podatku akcyzowym, obowiązek podatkowy z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego wyrobów akcyzowych znajdujących się poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy, dokonanego przez uprawnionego odbiorcę, powstaje z dniem, w którym wyroby akcyzowe zostały wprowadzone do miejsca odbioru wskazanego w e-SAD, na podstawie którego wyroby zostały przemieszczone.

Jak stanowi art. 78 ust. 1 ustawy, w przypadku, gdy uprawniony odbiorca nabywa wewnątrzwspólnotowo wyroby akcyzowe wymienione w załączniku nr 2 do ustawy, znajdujące się poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy, na potrzeby wykonywanej na terytorium kraju działalności gospodarczej, jest obowiązany:

• bez wezwania organu podatkowego, złożyć właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego deklarację uproszczoną, według ustalonego wzoru oraz obliczyć akcyzę i dokonać jej zapłaty na terytorium kraju, na rachunek właściwego urzędu skarbowego, w terminie 10 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego, w przypadku, gdy nabywane wyroby są opodatkowane na terytorium kraju stawką akcyzy inną niż stawka zerowa;
• złożyć zabezpieczenie akcyzowe przed wyprowadzeniem wyrobów akcyzowych z miejsca wysyłki na terytorium państwa członkowskiego przez uprawnionego wysyłającego na terytorium państwa członkowskiego, w przypadku, gdy nabywane wyroby są objęte na terytorium kraju stawką akcyzy inną niż stawka zerowa;
• bez wezwania organu podatkowego, złożyć właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego deklarację, o której mowa w art. 24e ust. 1 ustawy, w terminie określonym w tym przepisie, w przypadku, gdy nabywane wyroby akcyzowe są objęte na terytorium kraju zerową stawką akcyzy.

Stosownie do art. 24e ust. 1 pkt 2 ustawy, w przypadku wyrobów akcyzowych wymienionych w załączniku nr 2 do ustawy, opodatkowanych zerową stawką akcyzy - podatnik jest obowiązany, bez wezwania organu podatkowego, składać właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego deklaracje podatkowe według ustalonego wzoru za kwartalny okres rozliczeniowy w terminie do 25. dnia drugiego miesiąca następującego po kwartale, w którym powstał obowiązek podatkowy.

Do wyrobów energetycznych, w rozumieniu ustawy, zalicza się wyroby wymienione w art. 86 ust. 1 ustawy, natomiast stawki akcyzy określone zostały w art. 89 ust. 1 ustawy i mają zastosowanie do wyrobów energetycznych w tym przepisie wymienionych.

Zgodnie z art. 89 ust. 2 pkt 4 ustawy, stawka akcyzy na wyroby energetyczne wymienione w załączniku nr 2 do ustawy, inne niż określone w art. 89 ust. 1 pkt 1-13 ustawy, przeznaczone do celów innych niż opałowe, jako dodatki lub domieszki do paliw opałowych, do napędu silników spalinowych albo jako dodatki lub domieszki do paliw silnikowych, wynosi 0 zł, jeżeli wyroby te są:

• nabywane wewnątrzwspólnotowo na podstawie e-SAD lub
• dokumentu handlowego przez zużywający podmiot gospodarczy.

Ewentualność zastosowania zerowej stawki akcyzy, na podstawie art. 89 ust. 2 ustawy, odnosi się do wyrobów energetycznych wymienionych w załączniku nr 2 do ustawy, innych niż te określone w art. 89 ust. 1 pkt 1-13 ustawy, przeznaczonych do celów innych niż opałowe, jako dodatki lub domieszki do paliw opałowych, do napędu silników spalinowych albo jako dodatki lub domieszki do paliw silnikowych. Niemniej jednak istotne jest, aby w odniesieniu do tych wyrobów zaistniały okoliczności wymienione w art. 89 ust. 2 pkt 1-8 ustawy.

Możliwość zastosowania na podstawie art. 89 ust. 2 pkt 4 ustawy, zerowej stawki akcyzy wymaga, aby wyroby energetyczne - spełniające warunki co do ich przeznaczenia, wymienione w załączniku nr 2 do ustawy, będące innymi wyrobami energetycznymi niż te wymienione w art. 89 ust. 1 pkt 1-13 ustawy - były nabywane wewnątrzwspólnotowo na podstawie e-SAD lub dokumentu handlowego przez zużywający podmiot gospodarczy.

Zużywający podmiot gospodarczy zgodnie z definicją określoną w art. 2 ust. 1 pkt 22a ustawy, to podmiot mający siedzibę na terytorium kraju, który dokonał zgłoszenia rejestracyjnego zgodnie z art. 16 ustawy, zużywający na terytorium kraju w ramach prowadzonej działalności gospodarczej wyroby akcyzowe wymienione w załączniku nr 2 do ustawy, opodatkowane zerową stawką akcyzy ze względu na ich przeznaczenie, do celów uprawniających do zastosowania tej stawki akcyzy.

Natomiast elektroniczny dokument e-SAD został zdefiniowany w art. 2 ust. 1 pkt 16a ustawy i oznacza elektroniczny uproszczony dokument administracyjny, na podstawie którego przemieszcza się, w ramach nabycia wewnątrzwspólnotowego lub dostawy wewnątrzwspólnotowej, poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy, wyroby akcyzowe wymienione w załączniku nr 2 do ustawy.