Warunki stosowania obniżonej stawki akcyzy na paliwa opałowe sprzedawane w kraju

Zgodnie z art. 89 ust. 5 ustawy, w przypadku sprzedaży wyrobów akcyzowych określonych w art. 89 ust. 1 pkt 9, 10 i 15 lit. a) ustawy nieobjętych zwolnieniem od akcyzy ze względu na ich przeznaczenie, obniżone stawki akcyzy dla tych wyrobów stosuje się, pod warunkiem, że:

1) nabywcą tych wyrobów jest pośredniczący podmiot olejowy lub zużywający podmiot olejowy;

2) sprzedawca będący pośredniczącym podmiotem olejowym dokona zgłoszenia, o którym mowa w art. 5 ust. 1 albo art. 6a ust. 1 ustawy z dnia 9 marca 2017 r. o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów oraz obrotu paliwami opałowymi (Dz. U. z 2018 r. poz. 2332 ze zm.).

Zgodnie z ww. art. 5 ust. 1 oraz art. 6a ust. 1 ustawy o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów oraz obrotu paliwami opałowymi:

• w przypadku przewozu towaru rozpoczynającego się na terytorium kraju podmiot wysyłający jest obowiązany, przed rozpoczęciem przewozu towaru, przesłać do rejestru (SENT) zgłoszenie, uzyskać numer referencyjny dla tego zgłoszenia i przekazać ten numer przewoźnikowi; w przypadku dostawy towarów w rozumieniu ustawy o VAT, podmiot wysyłający jest obowiązany również przekazać numer referencyjny podmiotowi odbierającemu, natomiast
   
• w przypadku dostawy paliw opałowych znajdujących się poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy w rozumieniu ustawy o podatku akcyzowym, w przypadku dostawy niezwiązanej z przewozem, podmiot sprzedający jest obowiązany przesłać do rejestru (SENT) zgłoszenie i uzyskać numer referencyjny dla tego zgłoszenia nie później niż z chwilą przeniesienia posiadania lub własności tych paliw.

Warunkiem zastosowania obniżonej stawki jest także oświadczenie nabywcy, że nabywane wyroby:

a) zostaną przeznaczone do celów opałowych, uprawniających do stosowania tych stawek o następującej treści:

"Oświadczam, że nabywane wyroby zużyję do celów opałowych.

Za zmianę przeznaczenia nabywanych wyrobów i przez to narażenie na uszczuplenie podatku akcyzowego grozi odpowiedzialność przewidziana w art. 73a Kodeksu karnego skarbowego." lub

b) będą sprzedane do celów opałowych, uprawniających do stosowania tych stawek, wówczas oświadczenie powinno mieć następującą treść:

"Oświadczam, że nabywane wyroby sprzedam do celów opałowych. Za zmianę przeznaczenia nabywanych wyrobów i przez to narażenie na uszczuplenie podatku akcyzowego grozi odpowiedzialność przewidziana w art. 73a Kodeksu karnego skarbowego." 

Zgodnie z art. 73a K.k.s., kto w użyciu wyrobu akcyzowego zmienia jego przeznaczenie, w szczególności używa oleju opałowego, jako oleju napędowego, przez co naraża podatek akcyzowy na uszczuplenie, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności do lat 2, albo obu tym karom łącznie. Wysokość kary zależy od kwoty narażonego na uszczuplenie podatku akcyzowego.

W przypadku dostawy paliw opałowych podmiot odbierający w dniu dostarczenia towaru uzupełnia zgłoszenie o:

1) informację o ilości odebranego towaru;

2) informację, że działa, jako zużywający podmiot olejowy lub pośredniczący podmiot olejowy;

3) oświadczenie, o którym mowa w art. 89 ust. 5 pkt 3 lit. a) lub lit. b) ustawy o podatku akcyzowym.

Przepis ten nie ma zastosowania w przypadku, o którym mowa w art. 89 ust. 5e ustawy, tj. w przypadku oświadczenia złożonego w okresowej umowie zawartej między sprzedawcą, a nabywcą wyrobów akcyzowych.

Natomiast w przypadku dostawy paliw opałowych znajdujących się poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy, w przypadku dostawy niezwiązanej z przewozem, podmiot nabywający nie później niż w dniu roboczym następującym po dniu przeniesienia posiadania lub własności towaru uzupełnia zgłoszenie o:

1) informację o ilości odebranego towaru;

2) informację, że działa, jako zużywający podmiot olejowy lub pośredniczący podmiot olejowy;

3) oświadczenie, o którym mowa w art. 89 ust. 5 pkt 3 lit. a) lub lit. b) ustawy o podatku akcyzowym.

W przypadku sprzedaży paliw opałowych będących przedmiotem przewozu towarów w rozumieniu ustawy o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów oraz obrotu paliwami opałowymi pośredniczącemu podmiotowi olejowemu lub zużywającemu podmiotowi olejowemu innemu niż osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej, warunki stosowania obniżonych stawek akcyzy określonych w art. 89 ust. 1 pkt 9, 10 i pkt 15 lit. a) ustawy, o których mowa w art. 89 ust. 5 pkt 3 i 4 (złożenie oświadczenia i uzupełnienie zgłoszenia przez nabywcę), mogą być zastąpione oświadczeniem nabywcy o treści określonej w art. 89 ust. 5 pkt 3 lit. a) lub lit. b) złożonym w okresowej umowie zawartej między sprzedawcą, a nabywcą wyrobów akcyzowych, które wywiera skutek jedynie w stosunku do nabywanych wyrobów akcyzowych w ilości wynikającej z tej umowy, jeżeli:

1) każda sprzedaż tych wyrobów została potwierdzona fakturą;

2) nabywca poinformuje sprzedawcę, że ilość odebranych wyrobów jest zgodna z ilością wykazaną w fakturze;

3) dokonano zgłoszenia do rejestru zgłoszeń, o którym mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów oraz obrotu paliwami opałowymi, danych zawartych w umowie, o których mowa w art. 6c ust. 2 tej ustawy, nie później niż przed dokonaniem pierwszej sprzedaży tych wyrobów (art. 89 ust. 5e ustawy o podatku akcyzowym).

Zgodnie z art. 6c ust. 2 ww. ustawy zgłoszenie (SENT) obejmuje dane:

• podmiotu wysyłającego albo podmiotu sprzedającego obejmujące:
   
• imię i nazwisko albo nazwę,
   
• adres zamieszkania albo siedziby,
   
• numer identyfikacji podatkowej (NIP);
   
• podmiotu odbierającego albo podmiotu nabywającego obejmujące:
   
• imię i nazwisko albo nazwę,
   
• adres zamieszkania albo siedziby,
   
• numer identyfikacji podatkowej;
   
• dotyczące towaru będącego przedmiotem umowy, w szczególności rodzaju towaru, kodu CN, ilości lub objętości towaru.

Natomiast w przypadku sprzedaży paliw opałowych znajdujących się poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy niebędących przedmiotem przewozu w rozumieniu ustawy o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów oraz obrotu paliwami opałowymi pośredniczącemu podmiotowi olejowemu lub zużywającemu podmiotowi olejowemu innemu niż osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej, warunki stosowania obniżonych stawek akcyzy określonych w art. 89 ust. 1 pkt 9, 10 i pkt 15 lit. a), o których mowa w art. 89 ust. 5 pkt 2-4, mogą być zastąpione oświadczeniem nabywcy o treści określonej w art. 89 ust. 5 pkt 3 lit. a) lub lit. b) złożonym w okresowej umowie zawartej między sprzedawcą a nabywcą wyrobów akcyzowych, które wywiera skutek jedynie w stosunku do nabywanych wyrobów akcyzowych w ilości wynikającej z tej umowy, jeżeli:

1) każda sprzedaż tych wyrobów została potwierdzona fakturą;

2) nabywca poinformuje sprzedawcę, że ilość odebranych wyrobów jest zgodna z ilością wykazaną w fakturze;

3) dokonano zgłoszenia do rejestru zgłoszeń, o którym mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów oraz obrotu paliwami opałowymi, danych zawartych w umowie, o których mowa w art. 6c ust. 2 tej ustawy, nie później niż przed dokonaniem pierwszej sprzedaży tych wyrobów (art. 89 ust. 5f ustawy o podatku akcyzowym).

W obu przypadkach podmiot sprzedający oleje opałowe, który zawarł umowę okresową, w miejsce każdorazowego zgłaszania sprzedaży tych towarów może zgłosić do rejestru zgłoszeń (SENT) taką umowę. Przesłanie takiego zgłoszenia znosi obowiązek przesyłania pojedynczych zgłoszeń.

W przypadkach, o których mowa w art. 89 ust. 5e i 5f ustawy, sprzedawca będący pośredniczącym podmiotem olejowym, w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano sprzedaży, sporządza i przesyła do rejestru zgłoszeń, o którym mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów oraz obrotu paliwami opałowymi, miesięczne zestawienie informacji, o których mowa w art. 6c ust. 4 tej ustawy.

Zestawienie informacji dotyczących okresowych umów zawierające:

• imię i nazwisko albo nazwę, adres zamieszkania lub siedziby oraz numer NIP, odpowiednio podmiotu wysyłającego albo podmiotu sprzedającego;
   
• unikatowy identyfikator okresowej umowy;
   
• dane dotyczące towaru, w szczególności rodzaju towaru, kodu CN oraz ilości lub objętości towaru

zgodnie z tym przepisem w przypadku stosowania okresowych umów, odpowiednio podmiot wysyłający albo podmiot sprzedający przesyłają do rejestru zgłoszeń. Przesyłanie miesięcznych informacji jest konieczne dla umożliwienia organom Krajowej Administracji Skarbowej monitorowania obrotu olejami opałowymi.

Należy również podkreślić, że sprzedawca paliw opałowych z obniżoną stawką akcyzy, zużywającym podmiotom olejowym jest obowiązany odmówić sprzedaży tych wyrobów w przypadku, gdy adres, pod który sprzedawca dostarczył wyroby akcyzowe, jest inny niż wskazane w potwierdzeniu przyjęcia zgłoszenia rejestracyjnego uproszczonego miejsce (adres), gdzie znajdują się urządzenia grzewcze, z wyłączeniem miejsc, gdzie znajdują się urządzenia grzewcze niestacjonarne.

Uwaga

W związku z nowelizacją ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. poz. 374 ze zm.), w ustawie z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1556), zmieniono zapis art. 16, poprzez wprowadzenie przepisu przedłużającego do 31 sierpnia 2020 r. obowiązywanie okresu przejściowego, w którym będzie można stosować przepisy obowiązujące do 31 marca 2020 r., dzięki którym sprzedawcy i nabywcy będą mogli odpowiednio przyjmować i składać papierowe oświadczenia o przeznaczeniu paliw opałowych do celów grzewczych i realizować obowiązki wynikające z ustawy o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów oraz obrotu paliwami opałowymi tak jak dotychczas.