Obowiązki podmiotów posiadających mikroinstalację fotowoltaiczną

Posiadamy mikroinstalację o wielkości 49,99 KWp i w myśl ustawy jesteśmy prosumentami. Wyprodukowaną energię wykorzystujemy na potrzeby własne. W przypadku ewentualnej odsprzedaży energii do sieci firma pobiera 30% za magazynowanie a o pozostałe 70% pomniejsza nasze zużycie na fakturze. Jakie spoczywają na nas obowiązki w zakresie podatku akcyzowego?

Jak wynika z art. 9 ust. 1 pkt 2-4 ustawy o podatku akcyzowym, w przypadku energii elektrycznej przedmiotem opodatkowania akcyzą jest m.in.:

sprzedaż energii elektrycznej nabywcy końcowemu na terytorium kraju, w tym przez podmiot nieposiadający koncesji na wytwarzanie, magazynowanie, przesyłanie, dystrybucję lub obrót energią elektryczną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2021 r. poz. 716 ze zm.), który wyprodukował tę energię;
zużycie energii elektrycznej przez podmiot posiadający ww. koncesję;
zużycie energii elektrycznej przez podmiot nieposiadający koncesji, który wyprodukował tę energię.

Przedsiębiorca będący producentem energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych, przy użyciu paneli fotowoltaicznych, jak wynika z zapytania nie dokonuje sprzedaży wyprodukowanej przez siebie energii na rzecz tzw. nabywców końcowych. W związku z tym nie powstaje u niego obowiązek podatkowy w podatku akcyzowym w związku ze sprzedażą wyprodukowanej energii. Obowiązek podatkowy natomiast powstaje u niego w związku ze zużyciem tej energii na własne potrzeby.

W tym miejscu należy wskazać, że zużycie energii przez prosumenta we własnym zakresie korzysta ze zwolnienia od podatku akcyzowego na podstawie § 5 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 28 czerwca 2021 r. w sprawie zwolnień od podatku akcyzowego (Dz. U. z 2021 r. poz. 1178) zgodnie, z którym zwalnia się od akcyzy zużycie energii elektrycznej wyprodukowanej z generatorów o łącznej mocy nieprzekraczającej 1 MW przez podmiot, który zużywa tę energię.

1. Wyłączenie z obowiązku dokonania zgłoszenia rejestracyjnego

Zgodnie z art. 16 ust. 7a pkt 1 ustawy, obowiązek dokonania zgłoszenia rejestracyjnego nie ma zastosowania m.in. do podmiotów produkujących energię elektryczną z generatorów o łącznej mocy nieprzekraczającej 1 MW, która jest zużywana przez te podmioty, pod warunkiem, że od wyrobów energetycznych wykorzystywanych do produkcji tej energii elektrycznej została zapłacona akcyza w należnej wysokości.

Proces produkcji energii elektrycznej z paneli fotowoltaicznych nie wymaga zużycia wyrobów energetycznych do jej produkcji, co oznacza, że na podmiotach produkujących energię elektryczną przy użyciu paneli fotowoltaicznych, z generatorów o łącznej mocy nieprzekraczającej 1 MW, nie ciążą obowiązki rejestracyjne w zakresie podatku akcyzowego.

2. Obowiązek składania deklaracji dla podatku akcyzowego

Mimo, że podmioty produkujące i zużywające na własne potrzeby wyprodukowaną energię z generatorów o łącznej mocy nieprzekraczającej 1 MW nie mają obowiązku dokonywania zgłoszenia rejestracyjnego w zakresie akcyzy, to jednak mają obowiązek składania okresowych deklaracji akcyzowych.

Uwaga

Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 ustawy, w przypadku energii elektrycznej podatnik jest obowiązany, bez wezwania organu podatkowego, składać właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego deklaracje podatkowe według ustalonego wzoru (formularz AKC-4, AKC-4/H) oraz obliczać i wpłacać akcyzę na rachunek właściwego urzędu skarbowego, w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło zużycie energii elektrycznej - w przypadkach, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 3, 4 i 6 ustawy.

Natomiast zgodnie z obowiązującym z dniem 1 lipca 2021 r. nowym przepisem w art. 24e ustawy, w zakresie wyrobów akcyzowych m.in. objętych zwolnieniem od akcyzy - podatnik jest obowiązany składać właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego deklaracje podatkowe według ustalonego wzoru za kwartalny okres rozliczeniowy w terminie do 25. dnia drugiego miesiąca następującego po kwartale, w którym powstał obowiązek podatkowy.

Wzór deklaracji AKC-KZ dostępny jest w serwisie www.druki.gofin.pl

Rozporządzeniem Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 24 czerwca 2021 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie wzorów deklaracji podatkowych dla podatku akcyzowego oraz deklaracji w sprawie przedpłaty akcyzy (Dz. U. poz. 1175) wprowadzono wzór nowej deklaracji kwartalnej w sprawie podatku akcyzowego od wyrobów akcyzowych objętych zwolnieniem od podatku akcyzowego i zerową stawką podatku akcyzowego - AKC-KZ.

Zgodnie z rozporządzeniem deklarację AKC-KZ należy składać za okresy kwartalne. Rozwiązanie to ma zminimalizować obowiązki administracyjne podatników, którzy w danym kwartale będą mieli do wykazania w deklaracji wyłącznie wyroby, o których mowa w art. 24e ust. 1 ustawy tj. objęte zwolnieniem od akcyzy lub wyroby wymienione w załączniku nr 2 do ustawy opodatkowane zerową stawką akcyzy.

Podatnik będzie zobowiązany do złożenia deklaracji kwartalnej do 25. dnia drugiego miesiąca następującego po kwartale, w którym powstał obowiązek podatkowy.

We wzorze deklaracji AKC-KZ nie przewidziano pozycji "Podatek akcyzowy do zapłaty", co oznacza, że deklaracja nie stanowi podstawy do wystawienia tytułu wykonawczego.

Natomiast podatnicy, którzy będą dokonywali czynności zarówno w zakresie wyrobów akcyzowych opodatkowanych pozytywną stawką podatku akcyzowego, jak i w zakresie wyrobów, o których mowa w art. 24e ust. 1 ustawy, będą zobowiązani do składania deklaracji na dotychczasowych zasadach (bez obowiązku składania deklaracji kwartalnych).

Pierwsze deklaracje kwartalne powinny obejmować dane za trzeci kwartał 2021 r., w praktyce oznacza to, że podatnicy mogą je składać po dniu 30 września 2021 r. - do 25 listopada 2021 r.

Uwaga

Należy pamiętać, że z dniem 1 lipca 2021 r. podatnicy prowadzący działalność gospodarczą mają obowiązek składania deklaracji w sprawie podatku akcyzowego wyłącznie za pomocą środków komunikacji elektronicznej.

Z obowiązku składania kwartalnych deklaracji zwolnione zostały osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej, które dokonują czynności podlegających opodatkowaniu w zakresie m.in. wyrobów akcyzowych objętych zwolnieniem od akcyzy.

Zatem jeżeli w danym kwartale podatnik będzie miał do wykazania w deklaracji wyłącznie energię elektryczną zwolnioną od akcyzy, to będzie zobowiązany do złożenia deklaracji kwartalnej według określonego wzoru. Natomiast w przypadku dokonywania czynności zarówno w zakresie wyrobów akcyzowych opodatkowanych pozytywną stawką podatku akcyzowego, jak i w zakresie wyrobów, o których mowa w art. 24e ust. 1 ustawy, będzie zobowiązany do składania miesięcznych deklaracji dla podatku akcyzowego, bez obowiązku składania deklaracji kwartalnych.

3. Prowadzenie ewidencji ilościowej energii elektrycznej

Jak wynika z art. 138h ust. 1 pkt 2 ustawy, podatnik zużywający energię elektryczną w przypadku, o którym mowa w art. 9 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy jest obowiązany prowadzić ewidencję ilościową energii elektrycznej.

W myśl art. 138h ust. 2 ustawy, obowiązek prowadzenia ewidencji ilościowej nie dotyczy podmiotów:

1) produkujących energię elektryczną z generatorów o łącznej mocy nieprzekraczającej 1 MW, która nie jest dostarczana do instalacji połączonych i współpracujących ze sobą, służących do przesyłania tej energii, lecz jest zużywana przez ten podmiot,

2) osób fizycznych produkujących energię elektryczną z generatorów o łącznej mocy nieprzekraczającej 1 MW

- pod warunkiem, że od wyrobów energetycznych wykorzystywanych do produkcji tej energii elektrycznej została zapłacona akcyza w należnej wysokości.

Zatem zgodnie z art. 138h ust. 2 pkt 1 ustawy, aby podmiot produkujący i zużywający energię elektryczną z generatorów o łącznej mocy nieprzekraczającej 1 MW, nie był zobowiązany do prowadzenia ewidencji, niezbędne jest m.in., aby energia ta była zużywana w całości przez ten podmiot i nie było możliwości jej dostarczania do instalacji połączonych i współpracujących ze sobą, służących do przesyłania tej energii.

Natomiast zgodnie z art. 138h ust. 2 pkt 2 ustawy, osoby fizyczne produkujące energię elektryczną z generatorów o łącznej mocy nieprzekraczającej 1 MW nie mają obowiązku prowadzenia ewidencji ilościowej energii elektrycznej. Zwolnienie to przysługuje pod warunkiem, że od wyrobów energetycznych wykorzystywanych do produkcji tej energii elektrycznej została zapłacona akcyza w należnej wysokości. Należy zauważyć, że przepis ten dotyczy wszystkich osób fizycznych, w tym także prowadzących działalność gospodarczą.