Warunki zwrotu akcyzy przy dostawie wewnątrzwspólnotowej oraz eksporcie wyrobów akcyzowych

Podstawową zasadą systemu akcyzowego jest efektywne opodatkowanie wyrobów akcyzowych akcyzą w państwie konsumpcji danego wyrobu. Jednakże w związku z tym, że obrót wyrobami akcyzowymi może również obejmować sytuacje, kiedy akcyza zostanie zapłacona w jednym państwie członkowskim, a następnie wyroby akcyzowe zostaną wywiezione do innego państwa członkowskiego lub poza Unię Europejską, ustawodawca w takim przypadku wprowadził procedurę zwrotu zapłaconej akcyzy.

Należy zwrócić uwagę, że zarówno dostawa wewnątrzwspólnotowa, jak i eksport wyrobów akcyzowych nie są czynnościami podlegającymi opodatkowaniu akcyzą. Mając jednakże na uwadze podstawową zasadę jednokrotności opodatkowania akcyzą - podatnikom, którzy zapłacili akcyzę przy wewnątrzwspólnotowym nabyciu wyrobu akcyzowego umożliwiono jej zwrot w przypadku dostawy tego towaru poza terytorium danego państwa członkowskiego.

W celu realizacji zasady opodatkowania akcyzą wyrobów akcyzowych w kraju konsumpcji, w art. 82 ustawy o podatku akcyzowym zostały określone przypadki oraz podmioty uprawnione do ubiegania się o zwrot zapłaconej akcyzy, oraz przedstawiono procedurę zwrotu akcyzy.

Zgodnie z art. 82 ustawy, zwrot akcyzy przysługuje w sytuacji, gdy akcyza od danych wyrobów akcyzowych została zapłacona na terenie kraju, a następnie wyroby zostały wywiezione do innego państwa członkowskiego w ramach dostawy wewnątrzwspólnotowej. Prawo do zwrotu akcyzy przysługuje również, jeżeli wyroby akcyzowe z akcyzą zapłaconą na terenie kraju zostały wywiezione poza obszar UE w ramach eksportu.

Zasady i warunki związane z procedurą zwrotu podatku akcyzowego określone zostały ponadto w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 20 sierpnia 2010 r. w sprawie zwrotu akcyzy od wyrobów akcyzowych (Dz. U. z 2016 r. poz. 920 ze zm.).

1. Wniosek o zwrot akcyzy

Zwrot akcyzy dokonywany jest na pisemny wniosek, który może złożyć zarówno podatnik akcyzy, który dokonał wewnątrzwspólnotowej dostawy lub eksportu, jak i inny podmiot, który nabył te wyroby od podatnika i dokonał następnie wewnątrzwspólnotowej dostawy lub eksportu.

Oznacza to, że w przypadku gdy podmiot będzie nabywał wyroby akcyzowe od podmiotu, który nie jest podatnikiem akcyzy, nie będzie mógł się ubiegać o zwrot akcyzy w związku z realizacją wewnątrzwspólnotowej dostawy wyrobów akcyzowych, od których akcyza została zapłacona na terytorium kraju.

Wniosek powinien zostać złożony do właściwego naczelnika urzędu skarbowego wraz z dokumentami potwierdzającymi zapłatę akcyzy. Należy zaznaczyć, że zgodnie z art. 14 ust. 9 ustawy, właściwym organem do zwrotu akcyzy będzie naczelnik urzędu skarbowego, któremu została złożona deklaracja podatkowa dla tej akcyzy lub który wydał decyzję określającą wysokość tej akcyzy, i właściwy dla tego naczelnika w zakresie akcyzy dyrektor izby administracji skarbowej. Natomiast wypłaty kwoty z tytułu zwrotu akcyzy dokonuje Naczelnik Urzędu Skarbowego w Nowym Targu na wniosek organu podatkowego, który określił wysokość tej kwoty (art. 14 ust. 9a ustawy).

W sytuacji odmowy zwrotu akcyzy odwołanie będzie rozpatrywane przez dyrektora izby administracji skarbowej właściwej dla danego naczelnika urzędu skarbowego, który wydał decyzję odmawiającą zwrotu akcyzy.

Podatnik lub podmiot występujący z wnioskiem o zwrot akcyzy w związku z dostawą wewnątrzwspólnotową jest obowiązany przedłożyć właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego:

dokumenty towarzyszące przemieszczaniu wyrobów akcyzowych (dokumenty transportowe, faktury VAT);
potwierdzenie otrzymania wyrobów akcyzowych przez odbiorcę z państwa członkowskiego Unii Europejskiej na uproszczonym dokumencie towarzyszącym - UDT lub na kopii dokumentu handlowego zastępującego dokument UDT w przypadku wyrobów akcyzowych wymienionych w załączniku nr 2 do ustawy;
potwierdzenie otrzymania wyrobów akcyzowych przez odbiorcę z państwa członkowskiego Unii Europejskiej na dokumencie handlowym w przypadku wyrobów akcyzowych niewymienionych w załączniku nr 2 do ustawy, które są objęte na terytorium kraju stawką akcyzy inną niż stawka zerowa (np. oleje smarowe);
dokument potwierdzający zapłatę akcyzy lub złożenie deklaracji w państwie członkowskim UE lub złożenie zabezpieczenia albo dokumentu potwierdzającego, że akcyza w tym państwie nie jest wymagana;
dokument potwierdzający zapłatę akcyzy na terytorium kraju (np. deklaracja podatkowa wraz z dowodem zapłaty).

W przypadku eksportu wyrobów akcyzowych, wniosek o zwrot akcyzy, która została zapłacona na terytorium kraju powinien być złożony w ciągu roku od dnia dokonania eksportu. Do wniosku należy dołączyć:

dokumenty potwierdzające zapłatę akcyzy na terytorium kraju (np. deklarację podatkową wraz z dowodem zapłaty);
udokumentowane potwierdzenie wywozu wyrobów akcyzowych z terytorium kraju poza obszar celny Unii Europejskiej w rozumieniu art. 4 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 z dnia 9 października 2013 r. ustanawiającego unijny kodeks celny (Dz. Urz. UE L 269/1 ze zm.), w sposób zgodny z przepisami prawa celnego, a w przypadku wywozu, o którym mowa w art. 140 ust. 2 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2015/2446 z dnia 28 lipca 2015 r. uzupełniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 w odniesieniu do szczegółowych zasad dotyczących niektórych przepisów unijnego kodeksu celnego (Dz. Urz. UE L 343/1 ze zm.), zaświadczenie, o którym mowa w art. 68b ustawy z dnia 19 marca 2004 r. - Prawo celne (Dz. U. z 2016 r. poz. 1880 ze zm.).

2. Warunki i zasady dotyczące procedury zwrotu akcyzy

Przepis art. 82 ust. 5 ustawy o podatku akcyzowym stanowi, że zwrotowi nie podlega akcyza w przypadku dostawy wewnątrzwspólnotowej i eksportu wyrobów akcyzowych oznaczonych znakami akcyzy, a także kwota akcyzy niższa od minimalnej kwoty zwrotu.

Należy jednak zauważyć, że w sytuacji gdy podmiot zamierza dokonać dostawy wewnątrzwspólnotowej lub eksportu znacznej ilości wyrobów akcyzowych oznaczonych znakami akcyzy, ma możliwość uzyskania zwrotu akcyzy zapłaconej w kraju, pod warunkiem, że nałożone na wyroby znaki akcyzy zostaną zdjęte za zgodą właściwego naczelnika urzędu skarbowego, zgodnie z zasadami określonymi w art. 123 ustawy.

Zgodnie z rozporządzeniem w sprawie zwrotu akcyzy od wyrobów akcyzowych, kwota wnioskowanego zwrotu akcyzy z tytułu dostawy wewnątrzwspólnotowej i eksportu wyrobów akcyzowych nie może być niższa niż kwota stanowiąca równowartość 100 euro według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski, obowiązującego w dniu złożenia wniosku o zwrot akcyzy.

Wniosek o zwrot akcyzy powinien zostać złożony na formularzu według wzoru stanowiącego załącznik do ww. rozporządzenia. Na jego podstawie naczelnik urzędu skarbowego wydaje decyzję o wysokości uznanej kwoty zwrotu akcyzy, a wypłata dokonywana jest w terminie 30 dni od dnia złożenia wniosku. Jeżeli jednak uzna on, że wnioskowana kwota akcyzy wymaga dodatkowego sprawdzenia, wówczas ma prawo dokonać zwrotu w terminie 90 dni.

Zwrot akcyzy od wyrobów akcyzowych jest dokonywany w złotych polskich na rachunek bankowy podatnika wskazany we wniosku o zwrot akcyzy. W przypadku gdy o zwrot ubiega się podmiot zagraniczny, kwota akcyzy jest również zwracana w złotych polskich, a koszty związane z dokonaniem zwrotu ponosi podatnik lub podmiot wskazany we wniosku.

Należy dodać, że zgodnie z art. 82 ust. 6a ustawy, w przypadku niedokonania przez właściwego naczelnika urzędu skarbowego zwrotu akcyzy, w określonych terminach, zwrot ten traktuje się jako nadpłatę podatku podlegającą oprocentowaniu w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201 ze zm.). Zatem niedokonanie zwrotu akcyzy w terminach wynikających z przepisów akcyzowych skutkuje obowiązkiem zapłaty odsetek przez właściwego naczelnika urzędu skarbowego, który przedłuża taki zwrot.

Jaka jest procedura odzyskania akcyzy od paliwa zakupionego w krajach Unii?

Paliwa silnikowe są wyrobami energetycznymi i obok wyrobów alkoholowych, tytoniowych i energii elektrycznej uznawane są za wyroby akcyzowe zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku akcyzowym, wobec czego podlegają one ustawowym regulacjom w zakresie zwrotu akcyzy takim samym, jakie stosowane są wobec pozostałych wyrobów akcyzowych.